Melktemperatuur
Bestaan er sensoren voor het automatisch opvolgen van de melktemperatuur en wat is hun waarde?
De temperatuur van de melk weerspiegelt de temperatuur van het lichaam en kan daarom gebruikt worden om veranderingen in lichaamstemperatuur ten gevolge van tochtigheid of ziekte waar te nemen. De melktemperatuur die in de melkleiding wordt gemeten is echter afhankelijk van de plaats waar wordt gemeten, de melkhoeveelheid en de melksnelheid. De temperatuur van de melk neemt snel af éénmaal de melk de uier heeft verlaten en wordt dus best gemeten in de korte melkslang. De schommelingen in melktemperatuur doorheen een melkbeurt zijn ook minder aanwezig in de korte melkslang en worden meer uitgesproken naarmate verder weg van de koe gemeten wordt. Het verschil tussen de melktemperatuur en de lichaamstemperatuur wordt groter naarmate de melksnelheid en melkproductie dalen. De afwijking is het grootst bij een gemiddelde melksnelheid lager dan 1.37 kg/min en bij een melkhoeveelheid kleiner dan 7.82 kg/melking. Een constante maximale melktemperatuur wordt bereikt eenmaal een hoge en stabiele melksnelheid wordt bereikt tijdens het melken. Bij een gemiddelde melksnelheid van 2 kg/min is dit na ongeveer 1.5 min. De sensor wordt op dat moment volledig bedekt met melk en de melkeenheid is dan opgewarmd. Bij een lagere omgevingstemperatuur wordt deze later bereikt omdat de melkeenheid wellicht trager opwarmt. Het effect van de omgevingstemperatuur op de melktemperatuur is groter naarmate verder weg van de koe wordt gemeten. In het kader van de detectie van uierontsteking wordt de melktemperatuur best gemeten op kwartierniveau.
Verschillende firma’s bieden het meten van melktemperatuur aan (zie tabel), maar de bruikbaarheid van de meting laat nog te wensen over wegens bovenvermelde invloeden. Verder gebeurt de meting meestal niet op kwartierniveau. Bij Lely kan de melktemperatuur tijdens het melken per kwartier opgevraagd worden, maar deze gegevens worden niet opgeslaan. SAC kan een temperatuursensor installeren, maar biedt dit niet standaard aan aangezien de toegevoegde waarde van deze meting onvoldoende is. Op de M²erlin melkrobot (Fullwood Packo) wordt de melktemperatuur op kwartierniveau gemeten maar data worden niet weergegeven. De gegevens worden wel in de achterliggende analyses gebruikt. De melktemperatuur gemeten op uierniveau door de Sensomatic (Fullwood Packo) is wel beschikbaar voor de veehouder. Op basis van de melktemperatuur alleen kan men voorlopig nog geen conclusies trekken aangaande tochtdetectie en mastitisdetectie. Bij het detecteren van tocht kunnen melktemperatuur en melkgift bekeken worden naast bijvoorbeeld activiteitsbepalingen. Bij de detectie van uierontsteking werken melkgift en melktemperatuur ook ondersteunend naast de geleidbaarheid. De huidige temperatuursensoren kunnen wel gebruikt worden om de temperatuur van het water tijdens reinigen en ontsmetten te bewaken.
Opgemaakt op: 23 maart 2014
Disclaimer
Dit advies wordt u verstrekt met uitsluiting van iedere aansprakelijkheid. Onze adviezen dienen uitsluitend te worden beschouwd als richtinggevend en zijn niet bindend.